Tajemnica bankowa to jeden z fundamentów zaufania między klientem a bankiem. Chroni prywatność – zarówno osób fizycznych, jak i firm – obejmując dane o kontach, transakcjach, kredytach, a nawet sam fakt relacji z bankiem. I co ważne – obowiązuje również po śmierci klienta.

Podsumowanie w pigułce

• Tajemnica bankowa obejmuje wszystkie informacje o Twoich finansach, także po śmierci.
• Działa wobec każdego: osób prywatnych, firm, spółek.
• Może być uchylona tylko na podstawie prawa – np. przez sąd lub urząd.
• Klient ma prawo wyrazić pisemną zgodę na ujawnienie danych.

Co to jest tajemnica bankowa?

Zgodnie z art. 104 ustawy z dnia 29 sierpnia 1997 r. – Prawo bankowe, bank nie ma prawa ujawniać osobom trzecim żadnych informacji o kliencie bez wyraźnej podstawy prawnej. Dotyczy to danych osobowych, sald, przelewów, historii kredytowej, lokat, nagrań rozmów z infolinią i wszelkiej dokumentacji.

Zasady poufności obowiązują nie tylko pracowników banku, ale także analityków, zleceniobiorców, informatyków i zewnętrzne firmy przetwarzające dane.

Kogo dotyczy tajemnica bankowa?

Każdego klienta – niezależnie od formy prawnej. Nie można przekazać informacji nawet najbliższej rodzinie bez precyzyjnego upoważnienia. Dotyczy to również kont firmowych i spółek.

Jakie dane są objęte tajemnicą?

Tajemnica bankowa obejmuje wszelkie informacje związane z obsługą klienta:

• dane osobowe i numery kont,
• historia transakcji, salda, limity,
• informacje o kredytach, lokatach i kartach,
• dokumenty, korespondencję, nagrania audio.

Bank nie potwierdzi nawet, czy dana osoba posiada rachunek – bez odpowiedniej podstawy prawnej.

Jak długo obowiązuje tajemnica bankowa?

Nie kończy się wraz z zamknięciem konta czy spłatą kredytu. Chroni dane również po śmierci klienta. Bez orzeczenia sądu lub zgody uprawnionego spadkobiercy bank nie udostępni informacji, nawet po latach.

Tajemnica bankowa a RODO – ważne rozróżnienie

Zakres	Tajemnica bankowa	RODO	PSD2 (Open Banking)
Podstawa prawna	Art. 104 i 105 ustawy – Prawo bankowe	Rozporządzenie UE 2016/679 (GDPR)	Dyrektywa PSD2 (2015/2366/UE)
Zakres ochrony	Dane związane z czynnościami bankowymi	Wszystkie dane osobowe	Dane rachunku udostępnione na życzenie klienta
Komu można udostępnić dane?	Tylko instytucjom z ustawy lub osobie z pisemnym upoważnieniem	Na podstawie zgody lub innej przesłanki przetwarzania	Licencjonowanym TPP po zgodzie klienta
Czy klient sam decyduje o przekazaniu danych?	Tylko w formie pisemnej zgody o precyzyjnym zakresie	Tak, na podstawie dowolnej formy zgody	Tak, zgoda jest warunkiem działania TPP
Czy bank może działać samodzielnie?	Nie – wyłącznie na wniosek uprawnionych instytucji	Tak – np. jako administrator danych	Nie – TPP inicjuje zapytanie, klient wyraża zgodę
Czy regulacje się wykluczają?	Lex specialis wobec RODO – ma pierwszeństwo	Obowiązuje ogólnie, ale nie narusza tajemnicy bankowej	Uzgodnione z bankiem – zgodność z tajemnicą pod warunkiem zgody

Jak widać w tabeli, tajemnica bankowa to regulacja szczególna (lex specialis), nadrzędna wobec RODO, jeśli chodzi o relacje z bankiem. Nie da się jej uchylić ogólną zgodą marketingową – potrzebne jest konkretne upoważnienie lub przepis ustawy.

Jak to działa po śmierci klienta?

To jeden z najczęstszych problemów spadkobierców. Bank nie udzieli informacji telefonicznie – nawet małżonkowi. Aby uzyskać dane, należy przedstawić:

• prawomocne postanowienie o nabyciu spadku lub
• zarejestrowany akt poświadczenia dziedziczenia.

⚖️ Sąd może samodzielnie wystąpić do banku o dane w toku sprawy spadkowej. § Komornik – przy spisie inwentarza. 💡Warto także skorzystać z opcji dyspozycji wkładem na wypadek śmierci – środki (do 20-krotności średniego wynagrodzenia) mogą trafić do wskazanej osoby bez postępowania spadkowego.

Kiedy bank może ujawnić dane?

Na mocy art. 105 Prawa bankowego dane można przekazać wyłącznie instytucjom publicznym – i to tylko na wniosek:

• ⚖️ Sąd, prokuratura – w sprawach karnych, skarbowych, cywilnych;
• 📊 Urząd skarbowy – w ramach kontroli, postępowania lub STIR;
• § Komornik – w postępowaniu egzekucyjnym;
• 📉 KNF – w ramach nadzoru nad rynkiem;
• 🛡️ ABW, CBA, GIIF – przy podejrzeniach prania pieniędzy lub oszustw.

Pełnomocnictwo i zgoda klienta

Klient może sam zdecydować, komu bank przekaże dane – o ile zrobi to precyzyjnie:

• poprzez pisemne pełnomocnictwo,
• zgodę na piśmie z określonym zakresem.

Dostęp pełnomocnika obejmuje tylko to, co zostało wskazane – np. tylko rachunek bieżący, bez kredytów czy lokat.

Współwłasność rachunku a tajemnica bankowa

Przy kontach wspólnych:

• każdy właściciel ma wgląd w całą historię konta,
• nie można ukryć danych przed współwłaścicielem,
• osoby trzecie otrzymują dane tylko za zgodą obu stron.

Open Banking – wyjątek od tajemnicy

Dzięki dyrektywie PSD2 klient może samodzielnie udostępnić dane podmiotom trzecim, np. aplikacjom TPP (Third Party Providers) lub budżetowym.

• Proces inicjuje użytkownik – nie bank.
• To Ty decydujesz o zakresie i czasie udostępnienia.

Konsekwencje naruszenia tajemnicy bankowej

🔗 Złamanie przepisów grozi surowymi karami:

• grzywną, ograniczeniem wolności, a nawet więzieniem do 3 lat,
• 💰 odszkodowaniem cywilnym dla klienta,
• zadośćuczynieniem za naruszenie dóbr osobistych.

Odpowiada zarówno ten, kto dane ujawnił, jak i ten, kto je przyjął – jeśli wiedział, że są poufne.

Tajemnica bankowa a firmy

Zasada poufności dotyczy też kont firmowych:

• transakcji, sald, lokat firmowych,
• obrotów, limitów, historii konta.

Kontrahent nie uzyska żadnych informacji bez pisemnej zgody właściciela firmy.

Jak to wygląda w innych krajach?

W całej Unii Europejskiej obowiązują zbliżone standardy:

• 🇩🇪 Niemcy – Bankgeheimnis,
• 🇫🇷 Francja – przepisy prawa cywilnego,
• 🇪🇸 Hiszpania – ochrona w ramach prawa konsumenckiego.

📡 Dodatkowo, większość krajów (w tym UE i Szwajcaria) wdrożyła tzw. CRS (Common Reporting Standard). Banki przekazują automatycznie dane o rachunkach nierezydentów do krajów ich rezydencji podatkowej, w ramach walki z unikaniem opodatkowania. To jeden z najważniejszych mechanizmów ograniczających tajemnicę bankową w skali międzynarodowej.

Aktualizacja artykułu: 12 czerwca 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.