Decyzje Fedu i EBC, ceny energii, globalna inflacja – to nie są zjawiska oderwane od naszej rzeczywistości. Mają bezpośredni wpływ na wysokość rat kredytów, zdolność kredytową i politykę banków w Polsce. W tym artykule pokazujemy, jak globalne wydarzenia ukształtowały polski rynek kredytowy w 2024 roku – na podstawie danych z NBP, GUS, Eurostatu oraz analiz ekonomistów.

Globalne tło – jak światowa gospodarka odbija się na polskich kredytach?

Podwyżki stóp procentowych przez Rezerwę Federalną w USA w pierwszej połowie 2024 roku umocniły dolara, a osłabiły złotego. To oznaczało droższy import (zwłaszcza energii), co wpłynęło na inflację w Polsce. Wyższe ceny surowców przełożyły się na decyzje Rady Polityki Pieniężnej – RPP utrzymywała stopy procentowe na niezmienionym poziomie, mimo spadku inflacji wiosną.

Z kolei spowolnienie gospodarcze w Niemczech i słaba dynamika wzrostu w strefie euro (0,9% PKB wg KE) ograniczyły zamówienia eksportowe dla polskich firm. To osłabiło koniunkturę w przemyśle, zmniejszając popyt na kredyty inwestycyjne wśród przedsiębiorstw.

Wzrost gospodarczy w Polsce – optymizm z zastrzeżeniami

Polska gospodarka odbiła po słabszym 2023 roku. Według GUS, wzrost PKB wyniósł 3%, napędzany głównie konsumpcją i inwestycjami publicznymi. Choć eksport nieco wyhamował, krajowe inwestycje, również z udziałem funduszy unijnych, podtrzymały koniunkturę.

Dla kredytobiorców oznaczało to większą dostępność finansowania, zwłaszcza hipotecznego i konsumpcyjnego. Równocześnie jednak sytuacja eksporterów – szczególnie firm z sektora motoryzacyjnego i maszynowego – nie sprzyjała zaciąganiu nowych kredytów.

Inflacja i stopy procentowe – kolejny rok wahań

Inflacja CPI w Polsce spadła wiosną do poziomu 3%, ale wzrosła ponownie w drugiej połowie roku – do ok. 4% (dane NBP). Przyczyną były m.in. uwolnienie cen energii oraz zmiany w opodatkowaniu paliw i akcyzy.

W efekcie RPP utrzymała stopy procentowe bez zmian (referencyjna stopa NBP wynosiła 5,75%), co zdaniem wielu ekonomistów – m.in. z PIE – miało na celu zachowanie stabilności finansowej przy umiarkowanej presji inflacyjnej.

Rynek kredytów hipotecznych – powrót do wzrostów

Według raportu NBP za III kwartał 2024 roku, wartość kredytów mieszkaniowych dla gospodarstw domowych wyniosła 467,6 mld zł. Kredyty złotowe stanowiły 433,6 mld zł (wzrost o ponad 10% r/r), a walutowe – głównie we frankach – spadły do 34 mld zł.

Wzrost napędzały:

• drożejące nieruchomości (np. średnia cena m² w Krakowie: 13 676 zł – dane Otodom Analytics);
• programy rządowe, w tym Rodzinny Kredyt Mieszkaniowy, który ułatwiał dostęp do wkładu własnego;
• złagodzenie polityki banków w II półroczu.

Kredyty konsumpcyjne – większy popyt i lepsze warunki

Wartość kredytów konsumpcyjnych wzrosła do 202,1 mld zł (NBP), co oznaczało wzrost o 7,6% rok do roku. Konsumenci finansowali remonty, sprzęt RTV/AGD, wakacje oraz zabezpieczali budżet domowy przed wzrostem cen.

Case study: Rodzina Kowalskich w styczniu miała zdolność kredytową na poziomie 500 tys. zł. Po podwyżce cen energii i żywności oraz przy wzroście inflacji do 4%, bank obniżył ocenę ich zdolności do 470 tys. zł – przy tych samych dochodach.

Polityka kredytowa banków – selektywne otwarcie

Na początku 2024 roku banki zaostrzyły kryteria dla firm – szczególnie w sektorze MŚP. Głównymi powodami były: niepewność inwestycyjna, wysokie koszty finansowania oraz spadająca rentowność części branż.

Jednocześnie w kredytach hipotecznych nastąpiło złagodzenie wymogów. Przyczyniły się do tego:

• zakończenie programu „Bezpieczny Kredyt 2%” i związany z tym wzrost konkurencji o klienta;
• stabilizacja stóp procentowych;
• duży popyt ze strony młodych rodzin.

Fundusze unijne – silnik inwestycji i kredytów dla firm

Rok 2024 to aktywne wykorzystywanie środków z Next Generation EU. Wsparcie trafiło do projektów infrastrukturalnych, cyfryzacji i energetyki. Dla firm oznaczało to możliwość sięgnięcia po kredyty inwestycyjne i pomostowe.

Banki chętnie finansowały projekty unijne, wymagające współfinansowania. Dla przedsiębiorców oznaczało to:

• niższe oprocentowanie;
• elastyczne harmonogramy spłat;
• szybszy proces decyzyjny.

Stabilność sektora bankowego – bezpieczny fundament

Mimo globalnych zawirowań, sektor bankowy w Polsce utrzymał stabilność. Współczynnik kapitałowy Tier I wyniósł 15,7% (NBP), a płynność sektora była na wysokim poziomie.

To oznaczało:

• zaufanie klientów do banków i depozytów;
• dalszą zdolność do finansowania gospodarki;
• bezpieczeństwo dla inwestorów i kredytobiorców.

Co przyniesie 2025 rok?

Prognozy są ostrożnie optymistyczne. Główne trendy:

• dalsze ożywienie w kredytach hipotecznych – szczególnie, jeśli pojawi się nowy program wsparcia mieszkaniowego;
• większe zainteresowanie kredytami konsolidacyjnymi – banki planują uproszczoną procedurę online;
• rozwój kanałów cyfrowych – kredyty gotówkowe bez wychodzenia z domu będą jeszcze bardziej dostępne.

Aktualizacja artykułu: 12 czerwca 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.