Kredyty i nieruchomości

Trudności ze spłatą kredytu – kiedy i jak zacząć rozmowy z bankiem, aby uniknąć windykacji?

Zanim pojawi się monit, warto działać. Nie czekaj, aż bank podejmie kroki windykacyjne. Zgłoś się wcześniej na spokojnie i z inicjatywą.
Problemy finansowe nie są powodem do wstydu. Czasem wystarczy nieprzewidziany wydatek, choroba, wypowiedzenie z pracy albo wzrost kosztów życia, żeby sytuacja się pogorszyła. Warto wtedy zadzwonić do banku – szybka reakcja zwiększa szanse na ugodowe rozwiązanie.

Banki postrzegają proaktywnego klienta jako partnera do rozmowy, nie jako problem. Unikanie kontaktu to najgorszy możliwy scenariusz – uruchamia kosztowne i zautomatyzowane procesy windykacyjne.

Przygotowanie do negocjacji z bankiem – jakie dokumenty zebrać i jak rzetelnie ocenić swoją sytuację finansową?

Bank potrzebuje konkretów, czyli dokumentów i liczb, nie samej opowieści.

Co warto mieć przy sobie:

• pełną umowę kredytową (wraz z aneksami i regulaminami),
• historię spłat z konta,
• dokumenty dochodowe (PIT, zaświadczenie od pracodawcy, wyciągi z konta),
• zestawienie miesięcznych wydatków,
• dokumentację potwierdzającą trudną sytuację (np. L4, wypowiedzenie umowy, decyzja z PUP),
• przemyślane cele negocjacyjne (np. „realna dla mnie rata to 1500 zł”, „potrzebuję 4 miesięcy karencji”).

Interaktywne narzędzia dla Ciebie

✔️ Checklista do rozmowy z bankiem

✔️ Kalkulator budżetu domowego do restrukturyzacji

✔️ Generator wniosku o restrukturyzację

Uwaga! Informacje nie są zapisywane na serwerze

Restrukturyzacja kredytu – jakie konkretne rozwiązania i propozycje możesz przedstawić w negocjacjach z bankiem?

Oto najczęściej stosowane formy restrukturyzacji:

Według danych BIK za 2024 rok, restrukturyzacją objęto ponad 92 tysiące umów kredytowych, z czego 70% dotyczyło kredytów hipotecznych.

Przedstawiając konkretny plan, pokazujesz, że jesteś wiarygodnym partnerem. Dla banku restrukturyzacja jest często lepszym rozwiązaniem niż kosztowna windykacja.

Negocjacje a mediacja bankowa – czym się różnią te dwie ścieżki i którą z nich wybrać?

Negocjacje prowadzisz sam – bezpośrednio z bankiem. To prostsza i szybsza forma porozumienia, szczególnie gdy relacja jest pozytywna.

Mediacja sprawdzi się, gdy:

• bank odrzuca Twoje propozycje lub nie reaguje,
• potrzebujesz wsparcia neutralnej strony trzeciej.

O pomoc możesz zwrócić się m.in. do Rzecznika Finansowego oraz Sądu Polubownego przy KNF.

Którą ścieżkę wybrać? Tabela porównawcza opcji

Formalna mediacja z bankiem – jak wygląda procedura krok po kroku przed KNF i Rzecznikiem Finansowym?

Jeśli rozmowy z bankiem nie przynoszą efektu, skorzystaj z jednej z formalnych ścieżek:

1. Rzecznik Finansowy

• Złóż wcześniej reklamację w banku.
• Wypełnij formularz na stronie rf.gov.pl.
• Mediacja jest bezpłatna, ale wymaga dokumentów.

2. Sąd Polubowny przy KNF

• Specjalizuje się w kredytach frankowych i skomplikowanych sprawach bankowych.
• Cały proces odbywa się zdalnie przez telefon lub internet.
• Bank często pokrywa koszty, zwłaszcza przy kredytach indeksowanych.

Warto wiedzieć: Ugoda zawarta w toku mediacji, jeśli zostanie zatwierdzona przez sąd, zyskuje taką samą moc prawną jak ugoda sądowa.

Opinie i publikacje

Cytat eksperta

„Dobre przygotowanie i kontakt z bankiem przed terminem spłaty to nie oznaka słabości, ale odpowiedzialności. Im wcześniej działasz, tym większa szansa na realne rozwiązania.”
– Jacek Grudniewski, specjalista od kredytów hipotecznych i gotówkowych

Jakie prawa i obowiązki ma kredytobiorca i bank w świetle ustawy Prawo bankowe (art. 75c)?

Art. 75c Prawa bankowego chroni osoby, które mają problemy ze spłatą kredytu.

Bank ma obowiązek:

• wysłać wezwanie do zapłaty z co najmniej 14-dniowym terminem na odpowiedź,
• wskazać możliwość restrukturyzacji.

Jeśli bank nie spełni tych warunków, wypowiedzenie może być nieskuteczne. Sąd może je uchylić, pod warunkiem, że klient działał z należytą starannością.

W przypadku kredytów hipotecznych w grę wchodzi również art. 33 ustawy o kredycie hipotecznym. Bank musi poinformować o Funduszu Wsparcia Kredytobiorców prowadzonym przez BGK.

Ugoda restrukturyzacyjna z bankiem – co powinna zawierać i na co zwrócić szczególną uwagę?

Ugoda to wiążąca umowa – nie podpisuj jej bez pełnego zrozumienia treści.

Na co zwrócić uwagę:

• czy nowy harmonogram spłaty jest realny,
• czy rata nie przekracza Twoich możliwości,
• czy nie naliczono dodatkowych kosztów (prowizje, opłaty za aneks, ubezpieczenia),
• czy zawiera klauzulę zrzeczenia się roszczeń.

Analizuj wpływ ugody na całkowity koszt kredytu – niska rata dziś nie zawsze oznacza opłacalność w długim okresie.

Uwaga podatkowa: Jeśli bank umorzy część długu, traktowane jest to jako Twój przychód. Pojawi się obowiązek rozliczenia w PIT.

Gdy negocjacje z bankiem kończą się niepowodzeniem – co dalej?

Jeśli bank nie odpowiada, przeciąga sprawę lub oferuje gorsze warunki niż w pierwotnej umowie – rozważ postępowanie sądowe.

Co możesz osiągnąć:

• zakwestionować wypowiedzenie kredytu,
• unieważnić umowę (szczególnie przy kredytach frankowych),
• odzyskać nadpłacone raty i odsetki.

Ważne informacje:

• opłata sądowa: 1000 zł niezależnie od wartości sporu,
• możliwość zabezpieczenia roszczeń, np. wstrzymania egzekucji,
• przy wygranej: bank zwraca koszty postępowania.

Z danych ZBP wynika, że liczba spraw frankowych w Polsce przekroczyła 117 tys. pod koniec 2024 roku. 70–80% wyroków kończy się unieważnieniem umowy.

Profesjonalne wsparcie – kiedy warto mieć prawnika lub kancelarię?

Nie każdą sprawę trzeba od razu kierować do kancelarii, ale w wielu przypadkach warto zasięgnąć porady.

Pomoc specjalisty przyda się:

• przy analizie ugody pod kątem skutków prawnych i finansowych,
• podczas formalnej mediacji, zwłaszcza z dużymi bankami,
• w przypadku sprawy sądowej – prawnik przygotuje pozew, dokumentację i może reprezentować Cię przed sądem.

Wiele kancelarii działa w modelu: opłata początkowa + success fee od wygranej. Zawsze pytaj o zakres umowy i zasady rozliczenia.

Jaka ścieżka dla kogo? Scenariusze kredytobiorców

Scenariusz 1: Kredyt w PLN i utrata pracy
✅ Skontaktuj się z bankiem; zapytaj o karencję lub wydłużenie okresu. Działaj zanim pojawią się opóźnienia – to zwiększa szanse.

Scenariusz 2: Kredyt frankowy i nieprawidłowości
✅ Sprawdź, czy Twoja umowa zawiera klauzule niedozwolone. Rozważ pozew lub mediację z udziałem KNF.

Scenariusz 3: Kredyt opóźniony, brak kontaktu z bankiem
✅ Złóż wniosek o mediację do Rzecznika Finansowego. To może zatrzymać windykację i przywrócić rozmowy.

Aktualizacja artykułu: 28 czerwca 2025 r.

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.