Zdolność kredytowa to jeden z najważniejszych elementów, jakie bierze pod uwagę bank, zanim przyzna kredyt. Wpływają na nią zarobki, wydatki, historia spłat i sposób zarządzania pieniędzmi. W tym artykule pokażę, od czego zależy Twoja zdolność kredytowa i jak ją zwiększyć, jeśli planujesz zaciągnąć kredyt hipoteczny, gotówkowy albo konsolidacyjny.
Co to jest zdolność kredytowa i dlaczego banki tak mocno ją analizują?
Zdolność kredytowa to po prostu Twoja realna możliwość spłaty kredytu w ratach, w terminie i bez problemów. Bank sprawdza, czy przy Twoich zarobkach i aktualnych zobowiązaniach nie zabraknie Ci środków na spłatę raty. Dla instytucji finansowej to zabezpieczenie. Ale tak naprawdę działa to też na Twoją korzyść – nikt nie chce wpaść w spiralę zadłużenia. Analiza zdolności opiera się na danych z BIK, historii wpływów na konto, umowach o pracę lub działalności gospodarczej oraz bieżących zobowiązaniach. Im lepszy obraz przedstawisz, tym większa szansa na pozytywną decyzję.
Dochód – główny punkt wyjścia w ocenie Twojej wiarygodności
Banki patrzą przede wszystkim na wysokość i regularność dochodów. Im wyższy i bardziej przewidywalny wpływ na konto, tym lepiej. Najlepsze warunki daje umowa o pracę na czas nieokreślony, bo jest uznawana za najpewniejszą. Przedsiębiorcy i osoby pracujące na umowach cywilnoprawnych także są brane pod uwagę, ale tutaj liczy się stabilna historia przychodów – najlepiej z ostatnich 12 miesięcy. Przykład? Osoba, która zarabia 6000 zł netto i pracuje od 2 lat w tej samej firmie, będzie mieć wyższą zdolność niż ktoś, kto dopiero zaczął działalność i nie ma jeszcze pełnych deklaracji PIT.
Twoje zobowiązania – im ich więcej, tym niższa zdolność
Bank analizuje wszystkie aktualne zobowiązania: raty, pożyczki, karty kredytowe, limity w koncie. Nawet jeśli z limitu nie korzystasz, jest on traktowany jak potencjalne obciążenie. To samo dotyczy kart kredytowych – ich limit pomniejsza Twoją zdolność. Jeśli planujesz kredyt hipoteczny albo większy kredyt gotówkowy, dobrze jest wcześniej pozamykać nieużywane produkty. Zmniejszenie miesięcznych obciążeń może mieć bezpośredni wpływ na ofertę, jaką dostaniesz. Przykład? Spłata kredytu ratalnego na 300 zł miesięcznie może zwiększyć Twoją zdolność nawet o kilkadziesiąt tysięcy złotych.
Historia kredytowa – brak to nie zawsze zaleta
Dla banku ogromne znaczenie ma Twoja historia w BIK. Jeśli wcześniej spłacałeś kredyty terminowo, jest to znak, że jesteś odpowiedzialny i potrafisz zarządzać zobowiązaniami. Osoby, które nigdy nie korzystały z kredytów, są oceniane jako „białe karty” – brak historii nie daje bankowi punktu odniesienia. Dlatego czasem opłaca się kupić coś na raty, spłacić i zbudować pozytywną ocenę. Każdy terminowo spłacony kredyt działa na Twoją korzyść. Przykład? Ktoś, kto spłacił 2 raty 0%, a potem kartę kredytową bez opóźnień, jest postrzegany jako bardziej wiarygodny niż osoba bez historii.
Wiek, stan cywilny i liczba osób na utrzymaniu – czynniki pozafinansowe
Zdolność kredytowa zależy też od Twojej sytuacji życiowej. Im więcej osób w gospodarstwie domowym, tym wyższe koszty życia, co automatycznie obniża dostępną kwotę kredytu. Liczba osób na utrzymaniu ma więc realne znaczenie. Stan cywilny także ma wpływ – wspólny wniosek dwóch osób z dochodami zwiększa pulę środków. Wiek również odgrywa rolę – banki chętniej udzielają kredytów osobom w wieku produkcyjnym, ale nie dyskwalifikują starszych klientów. Ważniejsze są stabilne dochody niż metryka.
Wydatki i styl życia – analiza konta bankowego ujawnia więcej niż myślisz
Banki potrafią dziś bardzo dokładnie przyglądać się Twojemu kontu. Sprawdzają nie tylko wpływy, ale też to, jak wydajesz pieniądze. Częste zakupy w sklepach internetowych, płatności za subskrypcje, przelewy na hazard czy chwilówki – wszystko to widać jak na dłoni. Jeśli saldo konta regularnie spada do zera albo pojawiają się opóźnienia w przelewach, Twoja zdolność kredytowa będzie oceniona niżej. Lepiej, jeśli wpływy są stabilne, wydatki zrównoważone, a na koniec miesiąca zostaje coś na koncie. To znak, że potrafisz zarządzać pieniędzmi.
Forma zatrudnienia i okres jej trwania – stabilność przede wszystkim
To, jak długo pracujesz u jednego pracodawcy i na jakiej umowie, ma duże znaczenie. Najlepiej, jeśli masz umowę o pracę i przepracowane minimum 3 miesiące, a najlepiej pół roku i dłużej. Dla banku to znak, że Twoja sytuacja zawodowa jest stabilna. Jeśli prowadzisz działalność, musisz przedstawić komplet dokumentów: PIT, KPiR, wyciągi bankowe, zaświadczenia z ZUS i US. Im dłużej prowadzisz firmę i im bardziej stabilne dochody, tym lepiej. Przykład? Przedsiębiorca z 3-letnim stażem i zyskiem netto na poziomie 8000 zł będzie traktowany jako klient z wysokim potencjałem.
Jak poprawić swoją zdolność kredytową – konkretne działania
Jeśli planujesz kredyt i chcesz, żeby bank potraktował Cię poważnie, zacznij od porządków. Zamknij nieużywane karty i limity, spłać drobne zobowiązania, zadbaj o historię w BIK. Warto udokumentować dodatkowe źródła dochodu – premię, zlecenia, wynajem. Czasem wystarczy kilka miesięcy regularnych wpływów, by wynik w banku wyglądał zupełnie inaczej. Jeśli planujesz kredyt hipoteczny, rozważ złożenie wniosku razem z partnerem lub małżonkiem – dwa dochody dają większe możliwości. Z kolei osoby prowadzące firmę powinny wcześniej zadbać o porządek w papierach i zgodność danych z US i ZUS.
Planowanie kredytu z wyprzedzeniem zwiększa Twoje szanse
Najlepsze decyzje finansowe to te dobrze przygotowane. Zamiast składać wniosek „na szybko”, warto zacząć przygotowania kilka miesięcy wcześniej. Sprawdź raport BIK, uporządkuj swoje konto, zwiększ wpływy i ogranicz wydatki. Taki plan to nie tylko większa zdolność kredytowa, ale też lepsze warunki kredytu. Większy wybór, niższe oprocentowanie, wyższa kwota. Dobrze zaplanowany ruch finansowy to większy spokój – i dla Ciebie, i dla banku.
Aktualizacja artykułu: 04 maja 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.