Rozwód a kredyt hipoteczny - co musisz wiedzieć o podziale mieszkania?

Rozwód a kredyt hipoteczny – co musisz wiedzieć o podziale mieszkania?

In Blog, Kredyty
Tags: , , ,
by Jacek Grudniewski
Jeden komentarz

✅ Najważniejsze informacje w skrócie:

  • Rozwód nie rozwiązuje umowy kredytowej: bank nadal traktuje kredytobiorców jako dłużników solidarnych.
  • Podział majątku nie dzieli automatycznie długu wobec banku: realne „wypisanie” z kredytu daje dopiero aneks i zwolnienie z długu.
  • Mieszkanie z hipoteką po rozwodzie najczęściej kończy się jedną z dróg: sprzedaż, przejęcie kredytu (za zgodą banku) albo wynajem.
  • Raty spłacane po rozstaniu mogą tworzyć roszczenie regresowe między byłymi małżonkami, niezależnie od tego, co „widzi” bank.
  • Gamechanger w sporach: obok rat bywa też spór o wynagrodzenie za wyłączne korzystanie z mieszkania, gdy jedna strona faktycznie wyłącza drugą ze współposiadania.

Rozwód nie zamyka spraw finansowych, zwłaszcza gdy w grę wchodzi wspólne mieszkanie z kredytem hipotecznym. Bank nadal traktuje strony umowy jako dłużników, a podział majątku nie oznacza automatycznego „podziału długu”. Poniżej znajdziesz konkretne opcje działania, rozliczenia i ryzyka, które najczęściej „wychodzą” dopiero po rozwodzie.

Majątek wspólny a długi: jak ustrój majątkowy wpływa na kredyt po rozwodzie?

Najważniejsze: podział majątku nie „przepisuje” automatycznie długu w banku, bo o odpowiedzialności wobec banku decyduje umowa kredytowa i status kredytobiorców.

Jeżeli małżonkowie mieli wspólność ustawową, to mieszkanie nabyte w trakcie małżeństwa zazwyczaj wchodzi do majątku wspólnego. To nie oznacza automatycznie, że „dług jest wspólny” w sensie umowy z bankiem, bo o tym decyduje to, kto jest wpisany jako kredytobiorca oraz czy była zgoda współmałżonka na zaciągnięcie zobowiązania i obciążenie nieruchomości.

W przypadku rozdzielności majątkowej kredyt dotyczy co do zasady osoby, która go zaciągnęła. Druga strona nie staje się kredytobiorcą „z automatu”, ale w rozliczeniach między małżonkami może pojawić się temat zwrotu nakładów lub spłat dokonanych z majątku wspólnego.

Sprzedaż, przejęcie czy wynajem: porównanie trzech rozwiązań

Najważniejsze: najszybciej zamyka temat sprzedaż, najbardziej „domyka” kredytowo przejęcie z aneksem, a wynajem działa tylko wtedy, gdy macie jasne zasady rozliczeń.

Po rozwodzie najczęściej rozważane są trzy ścieżki: sprzedaż nieruchomości, przejęcie kredytu przez jednego z małżonków (po zgodzie banku) albo wspólny wynajem.

Opcja Szybkość Typowe koszty po stronie stron Wymagania Ryzyka
Sprzedaż Średnia (zwykle 2–6 mies.) Zaświadczenia z banku, ewentualna prowizja agencji, koszty wcześniejszej spłaty (jeśli występują); PCC zwykle po stronie kupującego Zgoda stron, procedura banku do spłaty i wykreślenia hipoteki PIT 19% od dochodu przy sprzedaży przed upływem 5 lat (liczonych od końca roku nabycia), z wyjątkami (np. ulga mieszkaniowa)
Przejęcie kredytu Zależna od banku i dokumentów Wycena, aneks, opłaty bankowe, ewentualne pełnomocnictwa Zdolność kredytowa przejmującego, zgoda banku na zwolnienie drugiej strony z długu Brak zgody banku, utrzymanie solidarnej odpowiedzialności mimo podziału majątku
Wynajem Szybka Przygotowanie lokalu, obsługa najmu, rozliczenia podatkowe; notariusz tylko przy najmie okazjonalnym Umowa między stronami, jasny podział obowiązków i rachunków Konflikty o pieniądze i decyzje, ryzyko najemcy; najem prywatny rozliczany ryczałtem 8,5%/12,5%

Na telefonie: jeśli tabela nie mieści się w ekranie, przesuń ją palcem w bok.

Bezpłatne narzędzie: kalkulator spłaty przy podziale majątku

Najważniejsze: przy przejęciu mieszkania liczy się wartość rynkowa i saldo kredytu, a „spłata” drugiej strony zwykle wynika z różnicy między nimi i udziałów.

Nie wiesz, ile należy się drugiej stronie przy przejęciu mieszkania? Skorzystaj z narzędzia:

Wprowadź wartość nieruchomości i pozostałą kwotę kredytu, system obliczy orientacyjną kwotę spłaty.

Przejęcie kredytu hipotecznego przez jednego małżonka: co trzeba wiedzieć?

Najważniejsze: dopiero aneks (zwolnienie z długu) oznacza realne „wypisanie” z kredytu, bez niego bank może żądać całości od każdego współkredytobiorcy.

Jeśli jedna osoba chce zatrzymać mieszkanie, składa w banku wniosek o przejęcie kredytu i zwolnienie drugiej strony z długu. Bank analizuje sytuację jak przy nowym wniosku, sprawdza zdolność kredytową, dochody i historię w BIK.

Jeśli bank wyrazi zgodę, podpisywany jest aneks. Dopiero aneks oznacza realne „wypisanie” z kredytu. Jeżeli zgody nie ma, obie osoby nadal odpowiadają za cały dług, niezależnie od ustaleń po rozwodzie.

Wskazówka: często da się wpłacić środki na kredyt nawet bez zgody drugiej strony, ale bank może wymagać dyspozycji wszystkich kredytobiorców do zmian w harmonogramie (np. skrócenie okresu, zmiana daty rat).

TIP: pełnomocnictwo notarialne od drugiej strony może ułatwić podpisanie aneksu, sprzedaż lub czynności w banku. W trudniejszych przypadkach bywa rozważane dopisanie nowego współkredytobiorcy.

Reklama - Ekspert kredytowy Kredyt hipoteczny Lendi

Wynajem wspólnej nieruchomości po rozwodzie

Najważniejsze: wynajem „działa” tylko wtedy, gdy macie spisaną umowę między sobą: kto podpisuje najem, kto pobiera czynsz, kto spłaca ratę i jak rozliczacie naprawy.

Jeśli nie ma zgody na sprzedaż lub przejęcie, mieszkanie można wynajmować wspólnie. Umowa między byłymi małżonkami powinna opisać: kto podpisuje umowę z najemcą, kto pobiera czynsz, kto płaci ratę kredytu i media, jak rozliczane są naprawy.

Podatek: najem prywatny rozliczysz ryczałtem, standardowo 8,5% do 100 000 zł przychodu i 12,5% od nadwyżki. Jeśli chcesz mocniejszego zabezpieczenia, rozważ najem okazjonalny, który wymaga dodatkowych oświadczeń, w tym formy notarialnej.

Podział majątku w sądzie: jak wygląda procedura i koszty?

Najważniejsze: wniosek o podział majątku to koszt stały 1000 zł, a przy zgodnym projekcie podziału 300 zł, ale największe wydatki zwykle generuje wycena biegłego.

Gdy brak porozumienia, jedna ze stron może złożyć wniosek o podział majątku wspólnego. Typowe dokumenty: wyrok rozwodowy, księga wieczysta, umowa kredytowa, wycena.

  • opłata sądowa od wniosku: 1000 zł
  • gdy strony składają zgodny wniosek z projektem podziału: 300 zł
  • koszt biegłego: zwykle kilka tysięcy złotych (zależnie od sprawy i sądu)

Alternatywą jest umowny podział u notariusza.
Koszty notarialne wynikają z tabeli maksymalnych stawek (plus VAT), zależą od wartości przedmiotu czynności, a nie od stałego procentu.
Uwaga podatkowa: przy czynnościach typu zniesienie współwłasności PCC może pojawić się w części dotyczącej spłat lub dopłat, zależnie od konstrukcji aktu.

Wycena w podziale majątku: co z kredytem i hipoteką?

Najważniejsze: w praktyce spór często dotyczy tego, czy i jak „uwzględniać” kredyt w wycenie, dlatego w żądaniach i dowodach opisz osobno wartość mieszkania i osobno rozliczenia kredytowe.

W orzecznictwie często spotyka się podejście, że przy wycenie składnika majątku (nieruchomości) nie „odejmuje się” automatycznie salda kredytu, a zobowiązania rozlicza się osobno między stronami. To jest jeden z powodów, dla których przy podziale majątku wątek kredytu wymaga dobrego opisania w żądaniu i dowodach. Przykład liczbowy zawsze trzeba dopasować do tego, czy po podziale oboje nadal są kredytobiorcami, czy ktoś został zwolniony z długu aneksem.

Spłacone raty i korzystanie z mieszkania po rozwodzie: jak dochodzić rozliczeń?

Najważniejsze: rozliczenia między Wami to zwykle dwa osobne wątki: regres za raty oraz ewentualnie wynagrodzenie za wyłączne korzystanie, jeśli jedna strona faktycznie wyłączyła drugą ze współposiadania.

Jeśli jedna osoba spłacała raty wspólnego kredytu po rozstaniu, może powstać roszczenie regresowe o zwrot części wpłaconych kwot. To roszczenie dotyczy relacji między byłymi małżonkami, a nie relacji z bankiem: bank może żądać całości od dowolnego współkredytobiorcy.

Przedawnienie: co do zasady termin wynosi 6 lat (a nie automatycznie 3 lata), przy czym w określonych sytuacjach związanych z działalnością gospodarczą może być krótszy. W praktyce liczy się moment spełnienia świadczenia i zasady z art. 118 k.c., dlatego nie odkładaj rozliczeń „na później”.

Gamechanger: jeśli po rozstaniu jedna osoba korzysta z mieszkania wyłącznie i faktycznie wyłącza drugą ze współposiadania, obok rat może pojawić się roszczenie o wynagrodzenie za korzystanie. W praktyce kluczowe jest, czy doszło do realnego ograniczenia prawa drugiej osoby do współposiadania (nie wystarczy sam konflikt, liczą się fakty i dowody).

A co z kredytem frankowym?

Najważniejsze: w kredytach CHF dochodzi dodatkowa warstwa ryzyk: spór z bankiem (unieważnienie/odfrankowienie) i rozliczenia po wyroku, co komplikuje podział i decyzje co do nieruchomości.

W przypadku kredytów CHF podział mieszkania po rozwodzie bywa trudniejszy ze względu na spory z bankiem, możliwe unieważnienie lub odfrankowienie oraz rozliczenia po wyroku. Takie sprawy zwykle wymagają wsparcia prawnika specjalizującego się w sporach CHF.

Mediacja: czy da się uniknąć sądu?

Najważniejsze: ugoda zawarta przed mediatorem po zatwierdzeniu przez sąd ma moc prawną ugody zawartej przed sądem, a gdy nadaje się do egzekucji, sąd może ją zatwierdzić przez nadanie klauzuli wykonalności.

Zamiast sporu sądowego możesz rozważyć mediację.
Ugoda mediacyjna po zatwierdzeniu przez sąd ma moc prawną ugody zawartej przed sądem, a w sprawach nadających się do wykonania w drodze egzekucji sąd zatwierdza ją przez nadanie klauzuli wykonalności.

📋 Checklista: co zrobić, żeby podzielić mieszkanie z kredytem?

  • [ ] uzyskaj z banku saldo kredytu i dokumenty do procedury wykreślenia hipoteki (po spłacie);
  • [ ] sprawdź swoją zdolność kredytową (jeśli planujesz przejęcie kredytu);
  • [ ] wybierz ścieżkę: sprzedaż, przejęcie, wspólny wynajem;
  • [ ] przygotuj dokumenty: KW, wyrok rozwodowy, umowa kredytowa, wycena;
  • [ ] zdecyduj tryb: mediacja, notariusz, sąd;
  • [ ] jeśli spłacałeś raty sam: policz i opisz roszczenie regresowe;
  • [ ] jeśli mieszkasz sam: zabezpiecz dowody rozliczeń i ustaleń, bo spór bywa także o wyłączne korzystanie;
  • [ ] pamiętaj: bez aneksu bankowego nadal możesz odpowiadać za kredyt.

FAQ – najczęściej zadawane pytania

❓ Co jeśli były partner przestanie płacić swoją część?

Bank może żądać spłaty całości od dowolnego współkredytobiorcy. Ustalenia „między Wami” nie wiążą banku.

❓ Czy bank może zmusić do sprzedaży mieszkania?

Nie bezpośrednio, ale przy zaległościach bank może wypowiedzieć umowę i dochodzić zaspokojenia z zabezpieczenia, włącznie z egzekucją z nieruchomości.

❓ Czy mogę nadpłacić kredyt bez zgody byłego małżonka?

Wpłata środków na spłatę zobowiązania zwykle jest możliwa, ale bank może wymagać wspólnej dyspozycji do zmian w harmonogramie lub warunkach (np. skrócenie okresu).

❓ Jak długo trwa sądowy podział majątku?

Przy zgodzie stron czasem kilka miesięcy. Przy sporze, biegłym i postępowaniu dowodowym, często rok lub dłużej.

❓ Czy podział majątku zmienia „5 lat” do podatku przy sprzedaży?

Najczęściej liczy się termin od końca roku nabycia do majątku wspólnego, a nie od daty podziału. Szczegóły zależą od sposobu nabycia i rozliczenia.

❓ Jaki podatek od najmu po rozwodzie?

Najem prywatny rozlicza się ryczałtem: 8,5% do limitu i 12,5% od nadwyżki. Przy rozliczeniu przez jednego z małżonków limit może być wyższy.

❓ Ile kosztuje wniosek o podział majątku w sądzie?

Opłata wynosi 1000 zł, a przy zgodnym wniosku z projektem podziału 300 zł. Dochodzą koszty opinii biegłego, jeśli jest potrzebna.

Źródła (stan na 13/12/2025 r.)

Aktualizacja artykułu: 14 grudnia 2025 r.

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.

Jeden komentarz

Wyślij komentarz