Nowa ustawa deweloperska i Deweloperski Fundusz Gwarancyjny (DFG) chronią Twoje pieniądze, o ile działasz szybko i świadomie. Ten poradnik pokazuje, jak krok po kroku zabezpieczyć się przed stratami i odzyskać wpłaty, jeśli dojdzie do bankructwa dewelopera.
SPRAWDŹ SWOJĄ SYTUACJĘ – INTERAKTYWNA CHECKLISTA
Pytanie 1: Kiedy podpisałeś umowę deweloperską?
Pytanie 2: Czy Twoje roszczenie jest wpisane do Księgi Wieczystej?
Upadłość dewelopera – co zmieniła nowa ustawa i jak działa ochrona nabywców?
Do 2022 roku sytuacja kupujących mieszkanie od dewelopera była ryzykowna. W razie bankructwa firmy można było stracić wszystko – i pieniądze, i mieszkanie. Dziś obowiązuje nowa ustawa deweloperska (obowiązująca od 1 lipca 2022 r.), która wprowadziła trzy warstwy ochrony:
- ✅ obowiązkowy mieszkaniowy rachunek powierniczy,
- ✅ wpis roszczenia do księgi wieczystej,
- ✅ Deweloperski Fundusz Gwarancyjny (DFG).
Jeśli Twoja umowa została podpisana po 1 lipca 2022 roku, możesz liczyć na pełną ochronę. Dla starszych umów jedyną formą zabezpieczenia pozostaje wpis w księdze wieczystej i dochodzenie swoich praw w postępowaniu upadłościowym. Różnice w poziomie bezpieczeństwa są znaczące, co obrazuje poniższa tabela.
Nowa vs. stara ustawa – porównanie ochrony
Cecha | Umowa PRZED 1.07.2022 | Umowa PO 1.07.2022 |
---|---|---|
Ochrona DFG | ❌ Brak | ✅ Pełna ochrona |
Rachunek powierniczy | ✅ Obowiązkowy | ✅ Obowiązkowy |
Priorytet w upadłości | Wysoki (dzięki wpisowi w KW) | Najwyższy (lex specialis + wpis w KW) |
Ryzyko utraty środków | Średnie / Wysokie | Bardzo niskie |
Oś czasu: co robić krok po kroku po ogłoszeniu upadłości?
- Dzień 0: Ogłoszenie upadłości w Krajowym Rejestrze Zadłużonych (KRZ).
- Dni 1–30: Masz 30 dni na bezpłatne zgłoszenie wierzytelności przez portal KRZ.
- Dni 30–90: Syndyk analizuje sytuację, bank zawiadamia UFG (zarządzającego DFG).
- Dzień 90+: Możesz złożyć formalny wniosek o wypłatę z DFG.
- Do 90 dni od wniosku: Zwrot środków powinien trafić na Twoje konto.
- Miesiące 6–36: Trwa główne postępowanie upadłościowe – kontynuacja budowy lub likwidacja majątku.
Kontynuacja budowy czy zwrot z DFG – co wybrać, jeśli masz taką możliwość?
- Scenariusz A – Kontynuacja budowy:
- ✅ Mieszkanie w wymarzonej lokalizacji, często taniej niż rynkowo.
- ⚠️ Długi proces, brak gwarancji zakończenia, zwykle potrzebne dopłaty.
- Scenariusz B – Zwrot z DFG:
- ✅ Szybki, pewny zwrot środków. Możesz zamknąć stresujący etap.
- ⚠️ Rezygnujesz z lokalu, musisz szukać nowego na droższym rynku.
Wybierz w oparciu o finanse, odporność psychiczną i chęć angażowania się w inwestycję.
Krok 1: Zgłoszenie wierzytelności do syndyka przez KRZ
- Wejdź na portal krz.ms.gov.pl.
- Zaloguj się przez Profil Zaufany, e-dowód lub podpis kwalifikowany.
- Wypełnij formularz, podając:
- Twoje dane osobowe.
- Dane syndyka i sygnaturę sprawy.
- Kwotę wierzytelności (sumę wpłat).
- Skan umowy i dowodów wpłat.
- Numer księgi wieczystej z roszczeniem.
Tak wygląda oficjalny portal KRZ, przez który musisz złożyć swoje zgłoszenie:
Uwaga: Zgłoszenie po 30 dniach kosztuje ponad 1 000 zł i ogranicza Twoje prawa.
Krok 2: Wniosek o zwrot pieniędzy z Deweloperskiego Funduszu Gwarancyjnego (DFG)
- Syndyk informuje bank o przerwaniu realizacji umowy.
- Bank przekazuje dane do UFG.
- Składasz wniosek o wypłatę – zwykle przez bank.
- UFG ma 90 dni na decyzję i przelew.
📌 Przykład z życia: Jak Pani Katarzyna z Poznania odzyskała pieniądze
Pani Katarzyna podpisała umowę w sierpniu 2022 r. na 450 000 zł. Do upadłości w 2024 r. wpłaciła 200 000 zł. Zgłosiła wierzytelność w ciągu 10 dni. Gdy syndyk potwierdził brak kontynuacji, złożyła wniosek o zwrot z DFG. Po 55 dniach otrzymała 200 000 zł. Nie straciła ani złotówki.
Twoja pozycja w kolejce po pieniądze jest uprzywilejowana
Nie jesteś zwykłym wierzycielem. Twoje roszczenie zabezpieczone wpisem do księgi wieczystej ma pierwszeństwo zaspokojenia z masy związanej z konkretną nieruchomością – nawet przed bankiem finansującym inwestycję.
Co jeśli…? – najczęstsze pytania i problemy (FAQ)
❓ Co jeśli syndyk nie uzna mojej wierzytelności?
Złóż pisemny sprzeciw do sędziego-komisarza w ciągu 14 dni. Warto skorzystać z pomocy prawnika.
❓ Co jeśli budowa się nie rozpoczęła, a ja wpłaciłem pieniądze?
Dla umów po 1.07.2022 – pełny zwrot z DFG. Dla starszych – dochodzenie roszczeń z masy upadłościowej.
❓ Czy muszę dalej płacić raty kredytu hipotecznego?
Tak; kredyt to osobna umowa z bankiem. Skontaktuj się z bankiem i negocjuj wakacje kredytowe.
Jak bezpiecznie kupić mieszkanie i uniknąć problemów w przyszłości?
- ✅ Sprawdź, czy umowa podlega nowej ustawie i czy jest rachunek powierniczy (zamknięty).
- ✅ Przeanalizuj księgę wieczystą działki – szukaj hipotek i służebności. Możesz to zrobić za darmo na stronie Elektronicznych Ksiąg Wieczystych. Wystarczy numer KW działki, który znajdziesz w prospekcie informacyjnym dewelopera.
- ✅ Sprawdź finanse dewelopera w KRS. Skorzystaj z wyszukiwarki KRS, wpisując numer KRS dewelopera. Przejrzyj sprawozdania finansowe – szczególnie rachunek zysków i strat. Powtarzające się straty to czerwona flaga.
- ✅ Upewnij się, że deweloper zagwarantuje wpis Twojego roszczenia do KW.
Masz wątpliwości? Zrezygnuj. Poszukaj dewelopera, który budzi zaufanie.
Słowniczek pojęć, które musisz znać
- Syndyk – zarządza majątkiem upadłego dewelopera i reprezentuje wierzycieli.
- Masa upadłości – majątek dewelopera przeznaczony na spłatę wierzytelności.
- Wierzytelność – Twoje roszczenie o zwrot pieniędzy lub przeniesienie własności mieszkania.
- DFG – fundusz wypłacający środki, gdy zawiedzie rachunek powierniczy.
- KRZ – publiczny rejestr upadłości – tylko tam pojawi się oficjalna informacja.
- MRP Mieszkaniowy Rachunek Powierniczy – rachunek chroniący Twoje środki.
Aktualizacja artykułu: 20 czerwca 2025 r.
Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości
Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/
Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.