Kredyty i nieruchomości

📘 Co oznacza przedawnienie długu bankowego i czym różni się od umorzenia?

Przedawnienie to nie umorzenie. Kiedy zobowiązanie się przedawni, bank traci możliwość jego wyegzekwowania przez sąd, ale dług nie znika. Przekształca się w tzw. zobowiązanie naturalne.

To oznacza, że:

• 📞 Bank może dzwonić, wysyłać SMS-y i listy, prowadząc windykację polubowną.
• 💸 Jeśli spłacisz dług dobrowolnie, nie możesz żądać zwrotu – nawet jeśli był przedawniony.

Zgodnie z art. 117 § 2¹ Kodeksu cywilnego, jeśli jesteś konsumentem, sąd z urzędu bada przedawnienie – nawet jeśli nie zgłosisz zarzutu.

Uwaga: istnieje wyjątek – klauzula słuszności. Zgodnie z art. 117¹ KC, sąd może nakazać zapłatę, jeśli opóźnienie wierzyciela jest usprawiedliwione, a dłużnik działał nieuczciwie.

🏡 Przedawnienie kredytu hipotecznego – pułapka „nieśmiertelnej” hipoteki

W przypadku kredytów hipotecznych istnieje bardzo istotny wyjątek:

• ⏳ Przedawnieniu ulega tylko roszczenie osobiste – bank nie może już egzekwować długu z konta czy pensji.
• 🏠 Hipoteka jako zabezpieczenie nie przedawnia się – bank może przeprowadzić egzekucję z nieruchomości nawet po 10 czy 15 latach.
• 📉 Odsetki ustawowe i odsetki za opóźnienie się przedawniają – zazwyczaj po 3 latach.

To tzw. „nieśmiertelna hipoteka” – mechanizm, który oznacza, że dług wobec banku nadal obciąża dom lub mieszkanie, nawet jeśli nie da się już go ściągnąć z majątku osobistego.

📅 Jakie są terminy przedawnienia kredytów i innych zobowiązań?

Rodzaj zobowiązania	Termin przedawnienia	Podstawa prawna	Uwagi
Kredyt lub pożyczka bankowa	3 lata	Art. 118 KC	Każda rata liczona osobno
Karta kredytowa	3 lata	Art. 118 KC	Dotyczy każdej transzy/raty
Debet na koncie	2 lata	Art. 731 KC	Rachunek jako umowa zlecenia
Wyrok sądu (nakaz zapłaty)	6 lat	Art. 125 KC	Dotyczy wyroków po 9.07.2018 r. (wcześniej 10 lat). Odsetki zasądzone w wyroku przedawniają się osobno, już po 3 latach.

📌 Uwaga: Jeśli rata była wymagalna np. 11 marca 2022, przedawnienie upływa 31 grudnia 2025 – zgodnie z zasadą końca roku.

🔄 Co przerywa bieg przedawnienia?

📍 Bieg przedawnienia przerywa każda czynność windykacyjna lub sądowa. Po przerwaniu termin biegnie od nowa.

• 📩 Pozew do sądu – także EPU (e-sąd)
• 🔨 Wniosek o egzekucję komorniczą
• 🔁 Prośba o raty, umorzenie odsetek – to uznanie długu

📊 Jak sprawdzić, czy dług się przedawnił – analiza raportu BIK

Rodzaj raportu	Koszt	Czas realizacji
Darmowa kopia danych (RODO)	0 zł	do 30 dni
Płatny raport BIK	ok. 54 zł	natychmiast

➡️ Pobierz go ze strony BIK.pl i przeanalizuj:

• 🔎 Sprawdź datę wypowiedzenia lub zaległości
• 📌 Znajdź oznaczenia: „umowa wypowiedziana”, „egzekucja”, „windykacja”
• 📅 Dodaj odpowiedni termin + zastosuj zasadę końca roku

🗂️ BIG vs BIK: BIG przechowuje dane o długach pozabankowych. Wpis do BIG jest możliwy do 6 lat od wymagalności, nawet jeśli roszczenie się przedawniło – to częsta forma nacisku, która utrudnia np. wzięcie telefonu na abonament.

📄 Case Study – jak liczyć przedawnienie?

🧍‍♂️ Przypadek Pana Jana

• Kredyt z lutego 2021
• Ostatnia spłata: luty 2022
• Brak spłaty raty marcowej → wymagalność: 11.03.2022
• Termin: 3 lata → 2025
• Ostateczny termin: 31.12.2025

🛡️ Jak skutecznie podnieść zarzut przedawnienia? Poradnik krok po kroku

📨 Jeśli otrzymasz nakaz zapłaty lub pozew – działaj natychmiast.

1. Termin: Masz tylko 14 dni na złożenie odpowiedzi lub sprzeciwu.
2. Forma: Zarzut podnosisz w pierwszym piśmie procesowym – najczęściej w sprzeciwie od nakazu lub odpowiedzi na pozew.
3. Treść: Nie wystarczy napisać „roszczenie jest przedawnione”. Należy:
   • wskazać datę wymagalności
   • podać podstawę prawną (np. art. 118 KC)
   • wykazać, że termin minął przed złożeniem pozwu
   • uzasadnić, że nie doszło do przerwania biegu

🧮 Kalkulator przedawnienia

🎯 Podsumowanie i 3 Złote Zasady Dłużnika

• 🔍 PROAKTYWNE MONITOROWANIE: regularnie sprawdzaj swój raport BIK, aby wiedzieć, co robią wierzyciele i uniknąć zaskoczenia.
• 🤐 STRATEGICZNA BIERNOŚĆ: w kontakcie z windykatorem w sprawie potencjalnie przedawnionego długu nie podejmuj rozmowy o spłacie, nie składaj obietnic, nie wpłacaj nawet 1 zł.
• ⚖️ PROFESJONALNA POMOC: po otrzymaniu pisma z sądu, natychmiast skonsultuj się z prawnikiem. Nie działaj impulsywnie – liczy się czas i precyzja.

Aktualizacja artykułu: 08 lipca 2025 r.

Autor: Jacek Grudniewski
Ekspert ds. produktów finansowych i pasjonat rynku nieruchomości

Kontakt za pośrednictwem LinkedIn:
https://www.linkedin.com/in/jacekgrudniewski/

Niniejszy artykuł ma wyłącznie charakter informacyjny i nie jest poradą finansową, prawną ani rekomendacją inwestycyjną w rozumieniu odpowiednich przepisów prawa. Pamiętaj, że wszelkie decyzje podejmujesz na własne ryzyko, świadom możliwości utraty kapitału, a prezentowane treści nie uwzględniają Twojej indywidualnej sytuacji finansowej. Zawsze skonsultuj się z licencjonowanym specjalistą (np. ekspertem finansowym, licencjonowanym doradcą inwestycyjnym lub prawnikiem) przed podjęciem jakichkolwiek działań mających skutki finansowe lub prawne. Chociaż dokładam starań o rzetelność informacji, nie mogę zagwarantować ich pełnej dokładności ani aktualności i nie ponoszę odpowiedzialności za skutki decyzji podjętych na ich podstawie. Artykuł może zawierać linki afiliacyjne, które wspierają rozwój tej strony, nie generując dla Ciebie żadnych dodatkowych kosztów.